El ayak ağız hastalığının, enfekte kişilerin nazofarengeal sekresyonlarından, döküntülerin içindeki sıvılardan ve dışkılarından bulaşabileceğini söyleyen VM Medical Park Samsun Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Şule Turan Akyol, “Enfekte kişilerin dışkısında virüs, 2-4 hafta süreyle bulunabilir ve bu süre 12 haftaya kadar uzayabilir. Ayrıca, havuz sularının yutulması, ortak kullanılan eşya ve oyuncaklar, havlu ve şezlonglar da bulaşmada önemli rol oynar” şeklinde konuştu.
“Ateş, iştahsızlık ve halsizlik gibi belirtilere dikkat”
Hastalığın başlangıcında ateş, iştahsızlık ve halsizlik gibi genel belirtiler görülebileceğine değinen Uzm. Dr. Akyol, “Daha sonra ciltte veziküler ve püstüler lezyonlar oluşur. Ağız içinde de benzer lezyonlar görülür ve bu lezyonlar suçiçeği ve aftlarla karıştırılabilir. Lezyonlar genellikle el içi, ayak tabanı ve ağız içinde görülse de, daha az sıklıkla diz, dirsek ve popo kenarlarında da olabilir” dedi.
Tedavi yöntemleri
El ayak ağız hastalığının spesifik bir tedavisi olmadığını belirten Uzm. Dr. Akyol, “Çocuğu rahatlatmak amacıyla semptomatik tedavi uygulanabilir. İkincil bir enfeksiyon olmadığı sürece antibiyotik kullanılmasına gerek yoktur. Genellikle cilt lezyonları iz bırakmadan iyileşir” ifadelerine yer verdi.
“Hastalığın Tespiti için özel laboratuvar testleri gerekiyor”
Rutin kan tetkiklerinde virüs saptanamayacağını söyleyen Uzm. Dr. Akyol, “Virüsün tespiti için özel laboratuvar testleri gereklidir ancak her vakada bu testlerin yapılmasına gerek yoktur. El ayak ağız hastalığı bağışıklık oluşturmaz, bu nedenle tekrar geçirilebilir. Rutinde uygulanan bir aşısı bulunmamaktadır” dedi.
Hastalığın en yaygın nedenlerinin Coxsackievirüs A16 ve enterovirüs 71 virüsleri olduğunun altını çizen Uzm. Dr. Akyol, “Özellikle 2-6 yaş arası çocuklarda sık görülür, ancak nadiren erişkinlerde de rastlanabilir. Yüksek bulaşıcılığı nedeniyle çocuk gruplarında salgınlara neden olabilir. Tropikal iklim, düşük hijyen ve kalabalık bölgelerde salgın riski artar” diye konuştu.
Korunma yolları
El ayak ağız hastalığından korunmak için hasta bireylerden uzak durulması ve enfekte kişilerin özellikle 1 hafta boyunca kreş, okul ve benzeri kalabalık ortamlardan uzak tutulmasının gerektiğini belirten Uzm. Dr. Akyol, “Çocukların oynadıkları ortak oyuncakların dezenfeksiyonuna özen gösterilmeli ve eller etkin bir şekilde yıkanmalıdır. Bebeklerin bez değişimi sonrası ellerin yıkanması, tabak, çatal, kaşık, havlu gibi kişisel eşyaların ortak kullanılmaması ve hasta bireylerle öpüşme, sarılma gibi yakın temastan kaçınılması gerekmektedir” diyerek sözlerini noktaladı.