Kazakistan Cumhuriyetinin yani Kazak halkının parasını alıp Yurt dışına kaçan oligark Muhtar Ablyazov’un durumu hakkında Fransız yargıçlar karar verdi.
Fransa’nın Lyon Temyiz Mahkemesi Muhtar Ablyazov’u Rusya’ya iadesine onay verdi.

Bugün özellikle, Avrupa topluluğunda beş yıldan beri Kazakistanlı oligark ile ilgili rezonans iş hakkında herkes duymuştur. Ablyazov şimdiye kadar sürekli adaletten kaçmaktaydı. Ama bu kez şans ona ihanet etmiş gibi…

Adaletten sonsuz’a kadar kaçamazsınız
 
“Adaletten kaçtığı” ilk birkaç yıl oligark sıkıntıya gireceğini bilmiyordu ve kendisi için hiçbir şeyi inkar etmiyordu. Londra’nın saygın evlerinin laik akşamları siyaset konusunda laik konuşmalarını yapıyordu. Ve hatta İngiltere’de siyasi mülteci statüsü almıştı.
Ben demokrasi değerleri için savaşmaktayım – diye inancı Avrupa kamuoyuna söylüyordu ve  kanıt olarak muhalefet “Alga” partinin üyelik belgesini gösteriyordu.

Lüks havuzlarında garip halkı düşünmesi hayal 
 
 Hatta Oaklands Park’taki 28 milyon dolarlık evine dönerken de o sadece halkı hakkında “düşünüyordu”. Lüks havuzlarda yüzerken Kazakistan’ın köylerinde içme suyunun nasıl temin edileceğini  düşündüğünü söylüyor. Kırmızı havyar ile sandviç yerken yoksun ve muhtaçlar hakkında düşündüğünü iddia eden bir adamım söyledikleri ne kadar inandırıcı olabilir ? 

Ancak bu zat onlara para ile yardım etmek için her şeyi yapıyordu. Ablyazov “BTA Bank’tan” çaldığı 6 milyar dolardan, oligark partileri finanse etmek için büyük paralar aktardı. 

Kazakistan, elbette bunları beğenmedi. Büyük bankaların birisini çaldığı para ile ülkenin istikrarını bozmaya karar vermişti. 

Bank Turan Alem (BTA) Parasını almak için girişimlere başladı 

“BTA Bank” parasını geri almaya karar verdi. Bu durumda muhtemelen tek bir stratejiyi seçerek finansal kurum avukatları Ablyazov’a karşı Londra Yüksek Mahkemesinde dava açtılar. Onlar bu davaya medeni hukuk çerçevesinde başvurdular çünkü ceza takibatı olursa siyasi kovuşturma olarak düşünülürdü. 

Süreç böylece başladı. İngiliz Mahkemesi bugüne kadar böyle karışık bir dava ile asla karşılaşmamıştı. Ablyazov yargıçıların işini maksimum karıştırmak için en iyi avukatları tutmuştur.

Mahkeme soruşturmasının siyasi amaçlı olduğunu kanıtlamaya çalışmıştır. Ama adalet zafer kazandı. Mahkeme Ablyazov’un dolandırıcılık ile milyarlarca parayı çaldığını ve parayı geri vermesi için karar çıkarttı.

İngiliz Mahkemesi hem oligark’a 22 yıl hapis cezası verdi hem de BTA’nın parasını iade et dedi

Buna ek olarak oligark beye 22 hapis cezası da verdi. Bu da başkalarına örnek olsun diye…
Ablyazov burada da kendini toparladı ve kaçtı. Ama bir şeyi anlamak biraz zor çünkü oligarkın pasaportu mahkemenin elinde iken suçlu Avrupa’da nasıl gezdi ?

Onu uzun zamandır ele geçiremediler. Hatta INTERPOL’un emri de işe yaramadı. Örneğin, geçen sene İtalya’da polisler bir ahmaklık yaptı. Onlara Ablyazov’un bulunduğu yer hakkında doğru bilgi verildi ama onlar, suçluyu tutuklama yerine onun eşi Alma Şalabayeva ve kızını tutuklamışlardır.
Bu skandal olaydan oligark mümkün olan bonusu kazandı. İtalya iktidarı aileyi ülkeden attılar çünkü Alma Şalabayeva ve kızı ülkede kaçak olarak kalıyorlardı. İtalyan “carabienlerine” aferin. Suçluyu kaçırdılar, ailesini berbat ettiler. Kim bilir beklide İtalyan polisi bu olayı bilerek yapılmıştır.
Muhtar Ablyazov her olayı lehine kullanmayı çok iyi biliyor ?

Bilgi için Ablyazov az para ödemeyecekti. Ortalıkta karışıklık yaratmak ve siyasi ek puan kazanmak amacında ailesini polise kendisi verebilir. Eşi ve Ablyazov’un kızını Kazakistan başarıyla İtalya’ya geri gönderdi. 

Kombinasyon Ablyazov’un düşündüğü gibi oldu. Ve ailesi içinde dokunmazlık statüsü kazandı bununla beraber, Kazakistan’a karşı yeni enformasyon kampanyası başlattı. 

Sonunda yine de şans Ablyzov’a gülmedi.Belki Fransız polislere torpil geçmez belki İtalyanlara göre daha profesyonel mi operasyon sonunda oligark Cote D’Azur!da tutuklanmıştır.  

Ondan beri o bir Fransız hapishanesinde bulunmaktadır. Avukatları onu kefalet karşısında hapisten çıkartmaya çalışmışlar ama, Fransızlar İngilizlerin tecrübesini dikkate alarak ret etmiştir. 

Kiev ve Moskova Ablyazov’dan para talep ediyor 

Burada, Fransa’da Ablyazov’un Rusya ve Ukrayna’nın talepleri üzerine iadesi hakkında dava açılmıştır. Kiev Ablyazov’dan yarı milyar dolar Rusya ise milyar dolar talep etmektedir. 

Ve tekrar bitmez duruşmalar başlatılmıştır. Ablyazov’un avukatları en iyi bir şekilde mahkeme sürecini uzatmaktadırlar. Ama yine de iş uzun sürmektedir.

Muhtar Ablyazov ne zaman Rusya’ya verilecek ?

Yakında Fransa’nın Lyon Temyiz Mahkemesi Muhtar Ablyazov’u Rusya’ya iadesine onay verdi. Suçlunun onu siyasi amaçlı kovuşturduğu doğrultusundaki yanıtı mahkeme bunu çok inandırıcı görmedi çünkü önceden eski banker ona siyasi mülteci hakkı veren İngiltere’den kaçmıştır. Bununla birlikte, İngiltere Ablyazov’un bu statüsünü iptal etmiştir.   

Avukatlar işi siyasi yöne çevirmeye çalışıyorlar ama zor

Bu nedenle, Ablyazov’un avukatlarının mahkemeyi siyasi motive çevirme denemesi başarısız oldu. Başlangıçta hakim Fontaine eski dünya satranç şampiyonu şimdi de Rusya muhalefeti olan Garry Kasparov’u tanık olarak duruşmada izin vermedi. 

Kasparov da Mahkemeyi Rusya’da Ablyazov’a karşı adaletsiz bir mahkeme olacağını inandırmayı planlamaktaydı. Hâkim bununla beraber, suçlunun Fransa’dan siyasi mülteci hakkındaki talebi de ret etti çünkü 2011 yıldan beri İngiltere’de siyasi mülteci hakkına sahip olan Ablyazov suç işleyerek mahkemeden kaçmıştır.  

Tabii Lyon Hakimin kararına son diyemeyiz. Bankerin avukatları iade hakkındaki kararı Fransa’nın Yüksek Mahkemesine başvurmak istiyor. Fransa’nın yasalarına göre son kararı Başbakan karara bağlayacaktır.

Şimdi bizde buradan soruyoruz  Muhtar Ablyazov’un son durumu ne olacak ?

Yine de Fransızların tutumu açıktır –  Ablyazov’un dolarları da yardım etmedi ve siyasi sipariş hakkındaki masallarla da inanmamaktadırlar. Onlar sadece gerçekleri görmektedirler. Bu gerçekler oligarkın yandaşların eleştirileri hukuk bilimleri ile hiç uymamaktadır. 


İstanbul Times / Gölge Adam